Ngoài phương pháp xác định kích thước lỗ lọc VĐKT theo phương pháp thử sàng khô thì vẫn còn 1 phương pháp thí nghiệm khác. Đó chính là phương pháp thí nghiệm thử sàng ướt. Phương pháp này áp dụng cho VĐKT được thực hiện theo TCVN 8486 dành cho VĐKT (phổ biến nhất là không dệt) ứng dụng các công trình xây dựng, hệ thống thoát nước yêu cầu khả năng lọc – tiêu thoát nước. Vậy tiêu chuẩn này thực hiện ra sao? Quy định như thế nào? Hãy cùng Phú Thành Phát tìm hiểu về nội dung này thông qua bài viết được chia sẻ bên dưới nhé!

Thuật ngữ và định nghĩa

Kích thước lỗ lọc VĐKT là gì?

Kích thước lỗ lọc VĐKT O₉₀ của vải địa kỹ thuật được quy ước lấy bằng d₉₀ trên đường phân bố thành phần hạt.

Hệ số đồng nhất C_u của vật liệu hạt trong đất

Hệ số đồng nhất của vật liệu hạt, ký hiệu C_u là tỷ số giữa d₆₀ và d₁₀. Được xác định theo công thức: C_u = d₆₀ / d₁₀

Quy định chung

Thiết bị thử và vật liệu hạt

Thiết bị thử 

Thiết bị sử dụng để xác định kích thước lỗ lọc của vải địa kỹ thuật theo phương pháp sàng ướt được mô tả trên Hình 1.

Bộ phận chính của thiết bị thử là hệ sàng ướt hình trụ có thể lắp được mẫu thử hình tròn có đường kính nhỏ nhất là 130mm.

Các thiết bị phụ trợ khác

Tủ sấy duy trì nhiệt độ từ 50^oC đến 110^oC.

Cân để xác định khối lượng vật liệu hạt có độ chính xác đến ± 0,01g.

Đồng hồ bấm giây có độ chính xác đến ± 1s.

Bộ sàng để phân tích thành phần vật liệu hạt có kích thước lỗ cho ở Bảng 1.

Mẫu thử

Kích thước mẫu 

Mẫu thử hình tròn đường kính tương thích với đường kính sàng trong thiết bị thử, nhưng không nhỏ hơn 130mm.

Mẫu thử lấy bằng khuôn lấy mẫu, nếu không có khuôn lấy mẫu có thể dùng compa và kéo sắc chế tạo mẫu. Chú ý không để mẫu bị giãn, nhăn hoặc ảnh hưởng tới cấu trúc nguyên thủy của vật liệu khi chế tạo mẫu. Bảo quản mẫu trong điều kiện: sạch, phẳng, không tải trọng.

Số lượng mẫu thử 

Số lượng mẫu thử trong từng trường hợp cụ thể được quy định theo TCVN 8222:2009.

Số lượng mẫu thử ít nhất trong mọi trường hợp là 5 mẫu.

Tiến hành thử nghiệm xác định kích thước lỗ lọc VĐKT

Phép thử thực hiện trong điều kiện tiêu chuẩn theo quy định của TCVN 8222:2009. Các bước tiến hành như sau:

1. Sấy mẫu ở nhiệt độ 70^oC đến khối lượng không đổi. Sau đó xác định khối lượng khô của mẫu thử. Độ chính xác đến 0,1g
2. Ngâm mẫu thử trong nước tại nhiệt độ phòng thí nghiệm trong vòng 12 giờ. Để mẫu bão hòa hoàn toàn. Sau đó cho vào nước dung dịch Aryl Alkyl Sulfonate 0,1% theo tỷ lệ thể tích.
3. Lắp mẫu vải địa vào sàng sao cho mẫu vải phẳng hoàn toàn nhưng không bị kéo giãn nhằm giữ nguyên cấu trúc nguyên thủy của mẫu thử và tránh vật liệu dồn cục thành từng đống trên mặt mẫu trong quá trình thử.
4. Xác định khối lượng khô của vật liệu hạt dùng vào việc thử, chính xác đến 0,1g.
   Lấy khối lượng khô của mẫu theo tỷ lệ 7kg ± 0,1kg cho một mét vuông diện tích mẫu để vật liệu hạt phủ kín bề mặt mẫu thử.
5. Đổ đều vật liệu hạt lên bề mặt mẫu thử.
6. Mở vòi phun để nước tưới ướt đều bề mặt mẫu. Đồng thời điều chỉnh lượng nước vừa đủ sao cho mức nước không ngập vật liệu hạt và không đọng lại trên mặt mẫu thử.
7. Bật công tắc cho sàng hoạt động. Điều chỉnh biên độ lắc của sàng là 1,5mm.
8. Tiến hành thu nước và lượng vật liệu lọt qua mẫu thử bằng phễu lọc.
9. Sau 600 giây, dừng máy và khóa vòi phun nước.
10. Tháo mẫu thử, giữ nguyên lượng vật liệu hạt còn dính trên mẫu thử.
11. Sấy khô khối lượng vật liệu lọt qua mẫu và mẫu thử cùng với lượng vật liệu hạt còn dính trên mẫu thử.
12. Thu thập số liệu:
    • a) Xác định khối lượng khô của vật liệu hạt dính trên mẫu thử bằng cách lấy khối lượng khô của mẫu thử dính vật liệu hạt trừ đi khối lượng khô của mẫu thử ban đầu, chính xác đến 0,1g. Ký hiệu giá trị này là M_d
    • b) Cân khối lượng khô của vật liệu hạt lọt qua mẫu thử thu được tại phễu lọc chính xác đến 0,1g. Ký hiệu giá trị này là M_L.
    • c) Tính tỷ lệ thất thoát: Tỷ lệ thất thoát của vật liệu hạt trong quá trình thử được tính theo công thức như sau:
      A = [100 x (M’ – M_d – M_L) / M].
      Trong đó:
      . A: tỷ lệ thất thoát của vật liệu hạt trong quá trình thử, tính bằng %
      . M: khối lượng khô của vật liệu thử ban đầu, tính bằng gam.
      . M_d và M_l tương ứng là khối lượng khô của vật liệu dính trên mẫu và lọt qua mẫu, tính bằng gam.
      Nếu A > 1% thì kết quả thử phải loại bỏ.
13. Lặp lại phép thử theo thứ tự từ 1 đến 12 đối với các mẫu tiếp theo.

Tính các giá trị tuyệt đối của: (|P_tb – P_i|/|P_tb|)x100

Nếu giá trị lớn nhất tính theo (|P_tb – P_i|/|P_tb|)x100 < 25% thì kết quả thử của 3 mẫu được chấp nhận. Không cần thử thêm.

Nếu giá trị lớn nhất tính theo (|P_tb – P_i|/|P_tb|)x100 ≥ 25% thì phải thử đủ 5 mẫu. Kết quả thử ghi vào bảng 3.

Từ khối lượng vật liệu hạt lọt qua từng mẫu riêng lẻ tính ở Bảng 2 hoặc Bảng 3, tiến hành phân tích thành phần vật liệu hạt lọt qua mẫu thử và vẽ đồ thị phân bố kích thước hạt tính bằng % và kích thước sàng sử dụng để phân tích thành phần vật liệu hạt tính bằng μm.

Kích thước lỗ lọc O₉₀ của vải địa kỹ thuật được xác định bằng phương pháp đồ thị.

Tính toán kết quả

• Loại bỏ các kết quả thử theo quy định và thử các mẫu khác lấy từ cùng một cuộn.
• Loại bỏ các kết quả dị thường theo quy định của TCVN 8222: 2009 và thử các mẫu khác lấy từ cùng một cuộn.
• Vẽ đồ thị quan hệ giữa thành phần vật liệu hạt lọt qua mẫu thử tính bằng % và kích thước sàng dùng để phân tích thành phần vật liệu hạt tính bằng μm trên trục hệ tọa độ bán logarit. Xác định kích thước lỗ lọc O₉₀ của vải địa kỹ thuật bằng đồ thị.
• Kích thước lỗ lọc O₉₀ của vải kỹ thuật được quy ước bằng d90 trên đường phân bố hạt. Nghĩa là O₉₀ = d₉₀.

Báo cáo thử nghiệm

Lưu mẫu

Mẫu lưu có diện tích nhỏ nhất 1m²
Lưu mẫu trong điều kiện tiêu chuẩn theo quy định của TCVN 8222 : 2009 
Thời gian lưu mẫu tối thiểu là 28 ngày.

Kết luận

Kích thước lỗ lọc VĐKT được xác định theo phương pháp thử sàng ướt thường sẽ áp dụng cho VĐKT không dệt với chức năng chủ yếu là làm lớp phân cách hoặc lọc nước. Đặc biệt là với vải địa kỹ thuật lọc trong hệ thống thoát nước hoặc công trình thủy lợi. Hy vọng rằng qua bài viết trên, PTP sẽ cung cấp cho bạn biết được quy trình cơ bản thực hiện phương pháp thử nghiệm sàng ướt phục vụ cho công tác xác định kích thước lỗ lọc của VĐKT.

Nếu có bất kỳ thắc mắc hoặc yêu cầu tư vấn. Vui lòng để lại thông tin hoặc liên hệ trực tiếp với Phú Thành Phát. Chúng tôi sẽ hỗ trợ giải đáp thắc mắc ngay khi nhận được thông tin!

---

THÔNG TIN LIÊN HỆ
Trụ sở chính: 15 Đường số 5, KDC Vĩnh Lộc, Bình Hưng Hòa B, Bình Tân, TP.HCM
Hotline: 028.666.03482 – 0909.452.039 – 0903.877.809
Email: infor@vaidiakythuat.com